โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพ.สธ.-อพวช.)
ความเป็นมา
โครงการ อพ.สธ. มีเป้าหมายเพื่อพัฒนาบุคลากร อนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรพันธุกรรมพืชให้เกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้
1. ให้เข้าใจและเห็นความสำคัญของพันธุกรรมพืช
2. ให้ร่วมคิด ร่วมปฏิบัติ จนเกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย
3. ให้มีระบบข้อมูลพันธุกรรมพืช สื่อถึงกันได้ทั่วประเทศ
การดำเนินงานของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มีกรอบการดำเนินงาน 3 กรอบ 8 กิจกรรม ดังนี้
1. กรอบการเรียนรู้
1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร
2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร
3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร
2. กรอบการใช้ประโยชน์
4 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร
5 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร
6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร
3. กรอบการสร้างจิตสำนึก
7 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร
8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพ.สธ.-อพวช.) องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) ได้ร่วมสนองพระราชดำริเป็นคณะปฏิบัติงานวิทยาการในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ ตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2558 โดย
ในปี 2558-2559 ได้ดำเนินการสำรวจทรัพยากรชีวภาพหมู่เกาะและทะเลไทย บริเวณหมู่เกาะแสมสาร จังหวัดชลบุรี
ปี 2560 สำรวจและเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช สัตว์และทรัพยากรอื่นๆ ภายใต้ชื่อโครงการ การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่ทุ่งหลวงรังสิต และดำเนินกิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร ในรูปแบบนิทรรศการธรรมชาติวิทยา จำนวน 6 ชุดนิทรรศการ
1.1 นิทรรศการ หมอบุญส่ง ผู้เพาะเมล็ดการดูนกเมืองไทย
1.2 นิทรรศการชุด Taxidermy…คืนชีวิตให้ซากสัตว์ ชุดที่ 2
1.3 นิทรรศการ ชุด "นกเงือก...นามนี้มีที่มา"
1.4 นิทรรศการชุด “Eggibition มหัศจรรย์แห่งไข่”
1.5 นิทรรศการชุด Skeleton Fun Fact สวนกระดูกสุดหรรษา
1.6 นิทรรศการชุด “Biotoxin นิทรรศการสารพัดพิษ”
ปี 2561 สำรวจและเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช สัตว์และทรัพยากรอื่นๆ ภายใต้ชื่อโครงการ การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่ทุ่งหลวงรังสิต และดำเนินกิจกรรมสร้างความตระหนัก ในรูปแบบนิทรรศการธรรมชาติวิทยา จำนวน 6 ชุดนิทรรศการ 2 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
1.จัดนิทรรศการธรรมชาติวิทยา
1.1 นิทรรศการชุด “สารพัดพิษ : Biotoxin
1.2 นิทรรศการชุด “สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ ”
1.3 นิทรรศการชุด “ช.ช้างของไทย”
1.4 นิทรรศการชุด “Insect Circus : หกขามาโชว์ ”
1.5 นิทรรศการ หัวใจ (รัก) ในธรรมชาติ
1.6 นิทรรศการ “ไทรสุขสันต์ : Fig Festival”
2 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
2.1 กิจกรรมค่ายวัฒนธรรมวิทยาศาสตร์ ตอน ตะลุยทุ่งรังสิต
2.2 จัดกิจกรรมนักธรรมชาติวิทยารุ่นเยาว์จำนวน 4 ครั้ง
ปี 2562 สำรวจและเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช สัตว์และทรัพยากรอื่นๆ ภายใต้ชื่อโครงการ การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่ทุ่งหลวงรังสิต โครงการสำรวจและเก็บรวบรวมภูมิปัญญาท้องถิ่น การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่สวนสัตว์นครราชสีมา และดำเนินกิจกรรมสร้างความตระหนัก ในรูปแบบนิทรรศการธรรมชาติวิทยา จำนวน 6 ชุดนิทรรศการ 3 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
1.จัดนิทรรศการธรรมชาติวิทยา
1.1 นิทรรศการชุด “สารพัดพิษ : Biotoxin
1.2 นิทรรศการชุด “สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ ”
1.3 นิทรรศการชุด “ช.ช้างของไทย”
1.4 นิทรรศการชุด “Insect Circus : หกขามาโชว์ ”
1.5 นิทรรศการ หัวใจ (รัก) ในธรรมชาติ
1.6 นิทรรศการ “ไทรสุขสันต์ : Fig Festival”
2 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
2.1 จัดกิจกรรมนักธรรมชาติวิทยารุ่นเยาว์ จำนวน 4 ครั้ง
2.2 กิจกรรม 1 Day Camp ได้ดำเนินการจัด ตอน สตั๊ฟกุ้ง
2.3 กิจกรรมครอบครัวนักรักษ์ธรรมชาติ (Natural-Exploring Family) ครั้งที่ 1 ตอน ตามรอยนักธรรมชาติสำรวจป่าสะแกราช
ปี 2563 สำรวจและเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช สัตว์และทรัพยากรอื่นๆ ภายใต้ชื่อโครงการ การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่ทุ่งหลวงรังสิต โครงการสำรวจและเก็บรวบรวมภูมิปัญญาท้องถิ่น การสำรวจความหลายหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์ในพื้นที่สวนสัตว์นครราชสีมา และดำเนินกิจกรรมสร้างความตระหนัก ในรูปแบบนิทรรศการธรรมชาติวิทยา จำนวน 6 ชุดนิทรรศการ 3 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
1.จัดนิทรรศการธรรมชาติวิทยา
1.1 นิทรรศการชุด ขยะทะเล
1.2 นิทรรศการชุด “เลื้อย-คลาน..เล่าขานทุ่งรังสิต”
1.3 นิทรรศการชุด Land Snail and Land Slug
1.4 นิทรรศการชุด “พินิจ พิพิธ-พันธุ์”
2 กิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์
2.1 จัดกิจกรรมนักธรรมชาติวิทยารุ่นเยาว์ จำนวน 4 ครั้ง
2.2 กิจกรรม Nocturnal Junior Naturalist: ตะลุยโลกยามค่ำกับนักธรรมชาติรุ่นเยาว์
2.3.กิจกรรม 1 Day Camp ได้ดำเนินการจัด ตอน แฉหมดเปลือก