เทคนิคการกำซาบซากสัตว์ด้วยพาราฟิน  (Paraffination)

          การใช้เทคนิคการกำซาบซากสัตว์ด้วยพาราฟิน  (Paraffination) คือการสตัฟฟ์อีกวิธีหนึ่งในการรักษาสภาพซากสัตว์ไม่ให้เน่าเปื่อย โดยยังคงรูปร่างและลักษณะต่างๆ ของสัตว์เอาไว้เหมือนกับตอนที่ยังมีชีวิต ด้วยการทำให้พาราฟินแทรกเข้าไปในเนื้อเยื่อของสัตว์ ซึ่งหากอยู่ในอุณหภูมิห้องปกติจะมีลักษณะที่แข็ง แต่ถ้าหากได้รับความร้อนหรือถูกนำไปไว้กลางแจ้งตัวอย่างก็จะนิ่มคล้ายกับเทียน สำหรับเทคนิคนี้นั้นในเมืองไทยยังไม่เป็นที่รู้จักมากนัก

          การกำซาบซากสัตว์ด้วยพาราฟินนั้นจะใช้หลักการดึงเอาน้ำออกจากเซลล์ด้วยการใช้สารเคมีและแทนที่ด้วยพาราฟิน ซึ่ง เริ่มจากการจัดท่าทางและการรักษาสภาพซากไม่ให้เน่าด้วยการแช่ในฟอร์มาลินความเข้มข้น 4%

          ขั้นตอนที่สองเป็นการดึงเอาน้ำออกจากเซลล์ด้วยการนำตัวอย่างแช่ในแอลกอฮอล์ เพื่อให้เข้าไปแทนที่น้ำในเซลล์ โดยจะใช้วิธีการไล่ระดับความเข้มข้นของแอลกอฮอล์  ตั้งแต่ 50%, 60%,  70%, 80% และ 95 % ตามลำดับ ซึ่งในการแช่ตัวอย่างในแต่ละระดับความเข้มข้นนั้นอาจจะใช้เวลานานหลายวัน เพื่อเป็นการค่อยๆ ดึงน้ำในเซลล์ออกมาอย่างช้า ๆ ส่วนระยะเวลาในการแช่นั้นจะขึ้นอยู่กับขนาดของสัตว์ด้วย ถ้าตัวใหญ่อาจใช้เวลาเป็นเดือนเลยทีเดียวเพื่อทำให้แอลกอฮอล์ซึมเข้าไปในเซลล์ และเมื่อแช่ความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ 95% ครบตามระยะเวลาทีกำหนดแล้ว จึงเปลี่ยนไปแช่ใน โพรพานอล เพราะเป็นแอลกอฮอล์อีกชนิดหนึ่งที่พาราฟินสามารถละลายในสารเคมีชนิดนี้ได้

          ขั้นตอนที่สามจะนำตัวอย่างไปแช่ในพาราฟินด้วยการนำพาราฟินไปละลายในตู้อบลมร้อนที่อุณหภูมิ 65 องศาเซลเซียส จากนั้นให้นำตัวอย่างลงไปแช่ในพาราฟินและอบต่อไปจนกว่าพาราฟินจะซึมเข้าไปในเซลจนทั่วทั้งตัวอย่างและอาจจะใช้เวลานานหลายวันเช่นกัน

          สำหรับสัตว์ที่เหมาะสมที่จะใช้เทคนิคนี้ส่วนใหญ่จะเป็นสัตว์ที่มีขนาดเล็ก เช่น กิ้งก่า คางคก กบ งู และหน้าลิง เป็นต้น อย่างไรก็ตามการใช้เทคนิคพาราฟินอาจทำให้สีของตัวอย่างซีดจางลง เมื่อเสร็จแล้วอาจจะมีการตกแต่งทาสีน้ำมันเพิ่มเติมเพื่อให้ดูสมจริงเหมือนธรรมชาติ 

ผู้เรียบเรียง: นายวันชัย สุขเกษม

ที่มาของภาพ: นายวันชัย สุขเกษม

ที่มาของแหล่งข้อมูล: 

                Granqvist, E., 2010. Modern Technique on Taxidermy for Displaying Workshop. Training Manual. March 1 – May 7, 2010. Natural History Museum of National Science Museum, Thailand.

                Sukkasem, W., Soiin, P., 2014. Technical Manual of Modern Technique on Taxidermy. Unpublished manuscript. Natural History Museum of National Science Museum, Thailand. 108 p.