th th
en

ไข้หวัดสเปนในประเทศไทย เมื่อ 100 ปีก่อน

ไข้หวัดสเปน เคยระบาดใหญ่ทั่วโลกเมื่อกว่า 100 ปีแล้วและคร่าชีวิตคนทั่วโลกกว่า 50 ล้านคน โดยเริ่มระบาดในปี พ.ศ. 2461 ไข้หวัดสเปนเกิดจากเชื้อไวรัสโคโรนาชนิด A (H1N1) โดยที่มาอาจคล้ายกับไข้หวัดนก และโรคโควิด-19 คือมีการแพร่เชื้อจากสัตว์มาสู่คน และมีอาการคล้ายกับไข้หวัดทั่วไป คือ เป็นไข้ ไอ จาม คลื่นไส้ ปวดเมื่อตามร่างกาย และท้องเสีย

สำหรับในประเทศไทย มีการบันทึกในราชกิจจานุเบกษา ลงวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2462 เล่มที่ 36 หน้าที่ 1193 สรุปความว่า มีผู้ติดเชื้อทั่วประเทศไทยประมาณ 2,300,000 คน โดยมีการสรุปแยกตามมณฑลการแบ่งการปกครองในตอนนั้นทั้งหมด 17 มณฑล คือ

 

มณฑล

จังหวัด

ประชากรรวม
(คน)

ป่วยเป็น
ไข้หวัดสเปน (คน)

เสียชีวิต
(คน)

พายัพ

เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน และลำพูน

805,787

147,794

12,204

มหาราฎร์

แพร่ น่าน และลำปาง

546,944

89,735

5,907

นครไชยศรี

นครปฐม สุพรรณบุรี และสมุทรสาคร

343,963

128,412 คน

1,138

ราชบุรี

ราชบุรี เพ็ชร์บุรี (เพชรบุรี) กาญจนบุรี สมุทรสงคราม และประจวบคีรีขันธ์

465,080

123,018

1,887

นครศรีธรรมราช

สงขลานครศรีธรรมราชและพัทลุง

525,394

125,422

4,314

นครราชสีมา

นครราชสีมา
ไชยภูมิ (ชัยภูมิ) และบุรีรัมย์

590,612

151,953

5,900

นครสวรรค์

นครสวรรค์ ตาก ไชยนาท (ชัยนาท) อุไทยธานี (อุทัยธานี) และกำแพงเพ็ชร์ (กำแพงเพชร)

359,978

102,984

2,465

ปราจิณบุรี

ฉเชิงเทรา (ฉะเชิงเทรา)ปราจิณบุรี (ปราจีนบุรี)นครนายก ชลบุรีและกระบินทร์บุรี

401,972

170,062

2,094

พิศณุโลก

พิศณุโลก (พิษณุโลก)
เพ็ชร์บูรณ์ (เพชรบูรณ์)
สวรรคโลก อุตรดิฐ (อุตรดิตถ์) ศุโขทัย (สุโขทัย) หล่มศักดิ์ และพิจิตร์ (พิจิตร)

394,323

66,462

2,172

ปัตตานี

ปัตตานี สายบุรี นราธิวาส และยะลา

302,870

113,691

3,500

สุราษฎร์

สุราษฎร์ หลังสวน และชุมพร

185,106

64,649

2,097

อยุธยา

พระนครศรีอยุธยา ลพบุรี สิงห์บุรี อ่างทอง ประทุมธานี (ปทุมธานี) และธัญญบุรี

681,533

257,733

3,447

จันทบุรี

จันทบุรี ระยอง และตราด

149,377

35,724

1,076

ภูเก็ต

ภูเก็ต ระนอง ตรัง สตูล ตะกั่วป่า กระบี่ และพังงา

244,919

47,318

1,972

ร้อยเอ็จ

ร้อยเอ็จ (ร้อยเอ็ด)มหาสารคาม และกาฬสินธุ์

690,523

157,762

9,968

อุบล

อุบล ขุขันธ์ และสุรินทร์

970,715

362,141

11,442

อุดร

อุดร นครพนม เลย ขอนแก่น สกลนคร และหนองคาย

818,470

182,802

8,640

รวม

8,478,566

2,317,662

80,223

โรคไข้หวัดใหญ่สเปนค่อยๆ ลดการระบาดลงในช่วงปลายปี พ.ศ. 2462 และหายไปในปลายปี พ.ศ. 2463 โดยมีสมมติฐานว่า ไวรัสได้กลายพันธุ์จนความรุนแรงของมันค่อยๆ ลดลง ประกอบกับภูมิคุ้มกันของมนุษย์ที่มีวิวัฒนาการขึ้นจนสามารถต่อต้านไวรัสในร่างกายได้ ด้วยข้อสันนิษฐานนี้ หากมองในแง่ดี โรคโควิด-19 ก็อาจจะคลายความรุนแรงได้เมื่อเวลาผ่านไปสักระยะ

ที่มาภาพ ; https://www.apa.org/helpcenter/h1n1-flu

ผู้เขียนและเรียบเรียง อานุภาพ สกุลงาม นักวิชาการ กองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการวิชาการ อุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
อ้างอิง http://www.ift2004.org/showimgdetil.php?id=4
http://www.voicetv.co.th/read/YX4hHxUXs

 
กรอกอีเมลเพื่อติดตามข่าวสาร